Αν έχεις πιάσει τον εαυτό σου να επαναλαμβάνει συμπεριφορές που υποσχέθηκες ότι θα αλλάξεις ή να λέει πράγματα που χαλάνε τις σχέσεις σου ή να σαμποτάρει τις επιτυχίες σου τη λάθος στιγμή ή να πρωταγωνιστείς σε ταινία κατασκοπείας και εσύ ο ίδιος να είσαι ο εχθρός σου, τότε αυτό το άρθρο είναι για σένα.

Τι είναι το αυτοσαμποτάζ;

Το αυτοσαμποτάζ ή σε σωστά ελληνικά η αυτοϋπονόμευση συμβαίνει όταν συνειδητά ή ασυνείδητα βάζεις τρικλοποδιές στον ίδιο σου τον εαυτό. Είναι σαν να έχεις έναν εσωτερικό σαμποτέρ που κάθεται αναπαυτικά στο πίσω μέρος του μυαλού σου και σου ψιθυρίζει: «Μήπως να το αναβάλουμε αυτό για… ποτέ;»

Σημαντικό: Αν το αυτοσαμποτάζ σε βαραίνει και δυσκολεύεσαι να το διαχειριστείς, θυμήσου πως αυτό το άρθρο δεν αντικαθιστά την επαγγελματική ψυχολογική βοήθεια. Ένας ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να σε καθοδηγήσει πολύ πιο αποτελεσματικά!

Γιατί Αυτοσαμποτάρω τον Εαυτό μου;

Από έξω, ακόμα και από τη δική σου οπτική, το αυτοσαμποτάζ φαίνεται εντελώς παράλογο. Έτσι δεν είναι; Γιατί να σαμποτάρεις κάτι που θέλεις τόσο πολύ;

Στην πραγματικότητα, το αυτοσαμποτάζ δεν έχει να κάνει με το να πληγώσεις τον εαυτό σου. Είναι ένας μηχανισμός αυτοπροστασίας που το μυαλό σου έχει αναπτύξει για να σε κρατήσει ασφαλή.

Και ναι, είναι η ίδια λογική που σε έκανε να φοβάσαι τα τέρατα κάτω από το κρεβάτι όταν ήσουν παιδί, μόνο που τώρα τα «τέρατα» είναι η επιτυχία, οι μεγάλες αλλαγές ή οι στενές σχέσεις.

Μερικοί λόγοι που μπορεί να αυτοσαμποτάρουμε τον εαυτό μας:

✓ Ανάγκη για ασφάλεια

✓ Φόβος για στενές διαπροσωπικές σχέσεις («Κι αν με γνωρίσουν πραγματικά;»)

✓ Φόβος αποτυχίας («Αν αποτύχω, θα επιβεβαιωθούν οι φόβοι μου.»)

✓ Φόβος επιτυχίας («Αν πετύχω, όλα θα αλλάξουν… και τι γίνεται αν δεν το αντέξω;»)

✓ Πρότυπα που αποκτήσαμε στην παιδική μας ηλικία

✓ Γνωστική ασυμφωνία (όταν το μυαλό παλεύει να συμβιβάσει το παρελθόν με το παρόν)

Το μυαλό μας λειτουργεί σαν ένας υπερπροστατευτικός φίλος που νομίζει ότι μας βοηθάει… αλλά τελικά μας κρατάει στάσιμους.

Fun Fact: Ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται κάποιες καταστάσεις ως απειλητικές, ακόμα κι αν δεν είναι. Για παράδειγμα, μια δύσκολη συζήτηση στη δουλειά μπορεί να ενεργοποιήσει την ίδια αντίδραση που θα είχες αν… σε κυνηγούσε ένας λύκος! (Οκ, ίσως όχι ακριβώς το ίδιο, αλλά η αμυγδαλή σου {το μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με τον φόβο} θα χτυπήσει σίγουρα συναγερμό!).

Είναι η Αυτοϋπονόμευση Φόβος Αποτυχίας ή Φόβος Επιτυχίας;

Μπορεί να είναι και τα δύο. Και αν αισθάνεσαι ότι τα έχεις… διπλά, καλώς ήρθες στο κλαμπ!

Η ψυχολόγος Debi Silber, εξηγεί ότι οι άνθρωποι αυτοσαμποτάρονται ακριβώς τη στιγμή που είναι έτοιμοι να απογειωθούν. Είναι σαν να έχεις περάσει ώρες ετοιμάζοντας μια λαχταριστή τούρτα και, λίγο πριν τη σερβίρεις, να τη ρίχνεις στο πάτωμα. Γιατί;

Γιατί, βαθιά μέσα σου, ίσως νιώθεις πιο ασφαλής στη στασιμότητα παρά στην αλλαγή.

Μήπως σου θυμίζει κάτι;

** Όλα πάνε τέλεια και ξαφνικά αρχίζεις να αμφισβητείς τον εαυτό σου.

** Έχεις δουλέψει σκληρά για έναν στόχο, αλλά μόλις φτάνεις κοντά στην επιτυχία, βρίσκεις δικαιολογίες να κάνεις πίσω.

** Νιώθεις άβολα με την ίδια την ιδέα του να τα καταφέρεις σαν να μην σου αξίζει πραγματικά.

Το να ακολουθήσεις την ευτυχία σου δεν είναι εύκολο. Απαιτεί να αφήσεις πίσω παλιά μοτίβα, πεποιθήσεις και συχνά ανθρώπους που σε κρατούν πίσω.

Πώς να Ξεπεράσεις το Αυτοσαμποταζ

Αν μέχρι τώρα προσπαθούσες να το ξεπεράσεις «παλεύοντας» με τον εαυτό σου, μάλλον έχεις ήδη διαπιστώσει ότι αυτή η μάχη είναι άνιση. Ξέρεις γιατί;

Γιατί το αυτοσαμποταζ είναι ήδη μια εσωτερική μάχη! Οπότε η λύση δεν είναι να πολεμήσεις πιο σκληρά, αλλά… να σταματήσεις να πολεμάς.

Spoiler alert: Δεν χρειάζεται να τα κάνεις όλα τέλεια. Δεν χρειάζεται να έχεις απαντήσεις για τα πάντα. Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσεις πότε βάζεις εσύ εμπόδια στον εαυτό σου και από εκεί και πέρα, να αρχίσεις να τα αποδομείς, ένα προς ένα.

12 + 1 Αποτελεσματικοί Τρόποι για να Ξεπεράσεις το Αυτοσαμποταζ

Μήπως πιάνεις τον εαυτό σου να λέει «Οκ, το έκανα, αλλά δεν είναι και τίποτα σπουδαίο»; Ωπα, μισό … Ακόμα κι αν το μυαλό σου υποτιμά τις νίκες σου, εσύ αξίζεις να τις γιορτάζεις. Δεν χρειάζεται να περιμένεις το «μεγάλο» κατόρθωμα. Ξεκίνα με τα μικρά ναι, ακόμα και το ότι σηκώθηκες εγκαίρως το πρωί αντί να πατήσεις snooze 15 φορές!

Το αυτοσαμποταζ τρέφεται από το χάος. Αν κάθε σου μέρα είναι απρόβλεπτη, είναι πιο εύκολο να αναβάλλεις τα σημαντικά πράγματα. Μια σταθερή ρουτίνα, όσο βαρετή κι αν ακούγεται, δίνει στο μυαλό σου ένα αίσθημα ασφάλειας. Και όχι, δεν χρειάζεται να γίνει στρατιωτική πειθαρχία· λίγες συνήθειες αρκούν!

Όταν δεν έχεις ξεκάθαρο πλάνο, το μυαλό σου λέει: «Ε, ας το αφήσουμε για αργότερα». Και αργότερα σημαίνει… ποτέ. Διέλυσε την αβεβαιότητα γράφοντας μικρά, εφικτά βήματα. Θες να γράψεις ένα βιβλίο; Ξεκίνα με μία παράγραφο τη μέρα. Θες να αλλάξεις δουλειά; Φτιάξε πρώτα το βιογραφικό σου. Το πρώτο βήμα είναι αυτό που σπάει τον φαύλο κύκλο της αναβλητικότητας!

Αν υπήρχε πρωτάθλημα εσωτερικής κριτικής, μάλλον θα ήσουν πρωταθλητής. Ο εσωτερικός σου κριτής λατρεύει να σου υπενθυμίζει ότι «δεν είσαι αρκετά καλός». Την λοιπόν επόμενη φορά που θα εμφανιστεί, φέρσου του όπως θα φερόσουν σε έναν ενοχλητικό γνωστό: «ΟΚ, άκουσα την άποψή σου, αλλά θα κάνω αυτό που θέλω».

Η ντροπή είναι το αγαπημένο όπλο του αυτοσαμποταζ.

  • «Τι θα σκεφτούν οι άλλοι;»
  • «Κι αν φανώ γελοίος;»

Όλοι έχουμε στιγμές αμηχανίας. ΌΛΟΙ. Αν οι μεγαλύτερες προσωπικότητες του κόσμου σταματούσαν λόγω ντροπής, δεν θα είχαμε ούτε εφευρέσεις, ούτε τέχνη, ούτε stand-up comedy.

Το ότι σκέφτεσαι «Δεν είμαι αρκετά καλός» δεν σημαίνει ότι είναι αλήθεια. Σκέψεις είναι, όχι γεγονότα. Την επόμενη φορά που μια αρνητική σκέψη σου χτυπήσει την πόρτα, απάντησέ της: «Σ’ ευχαριστώ για την άποψή σου, αλλά δεν θα τη λάβω υπόψη».

Το αυτοσαμποταζ αγαπάει τις υπερβολικές αλλαγές γιατί… ξέρει ότι δεν θα τις αντέξεις! Αν θες να αλλάξεις συνήθειες, ξεκίνα με μία. Μικρές αλλαγές, σταθερά. Δεν χρειάζεται να μεταμορφωθείς από τη μια μέρα στην άλλη ούτε ο Μπάτμαν δεν τα κατάφερε τόσο γρήγορα.

Η αλλαγή δεν είναι άνετη. Αν περιμένεις να νιώσεις «έτοιμος», μάλλον θα περιμένεις για πάντα. Η δυσφορία είναι απλώς σημάδι ανάπτυξης. Θυμήσου: Το κουκούλι είναι άβολο, αλλά χωρίς αυτό, η πεταλούδα δεν θα μάθαινε ποτέ να πετάει.

Το αυτοσαμποταζ δεν είναι ο εχθρός σου, είναι απλώς ένα μήνυμα ότι κάτι, μέσα σου, χρειάζεται προσοχή. Αντί να την πολεμάς, ρώτησέ την: «Τι φοβάμαι εδώ;» ή «Ποια ανάγκη μου προσπαθεί να καλύψει;». Μερικές φορές, η απάντηση θα σε εκπλήξει!

Συχνά υπονομεύουμε τον εαυτό μας γιατί συγκρίνουμε το «σήμερα» με το «ιδανικό». Αλλά η αλήθεια είναι ότι έχεις ήδη κάνει πρόοδο, ακόμα κι αν δεν το βλέπεις. Αγάπησε τον εαυτό σου όπως είναι ΤΩΡΑ, όχι όπως «θα έπρεπε» να είναι.

Οι σχέσεις μας συχνά αντικατοπτρίζουν τον τρόπο που μάθαμε να συνδεόμαστε ως παιδιά. Αν καταλάβεις το στυλ προσκόλλησής σου (π.χ. αποφεύγεις τη δέσμευση ή φοβάσαι την απόρριψη), μπορείς να δουλέψεις πάνω του και να δημιουργήσεις πιο υγιείς σχέσεις.

Όταν νιώθεις άγχος, φόβο ή ανασφάλεια, μάθε να ηρεμείς τον εαυτό σου χωρίς να χρειάζεται εξωτερική επιβεβαίωση. Απλές τεχνικές, όπως η βαθιά αναπνοή, η καταγραφή σκέψεων ή η φυσική δραστηριότητα, βοηθούν να σταματήσεις τον φαύλο κύκλο της αυτοϋπονόμευσης πριν καν ξεκινήσει.

Οι άνθρωποι γύρω σου επηρεάζουν τη συμπεριφορά σου περισσότερο απ’ ό,τι νομίζεις. Αν περιτριγυρίζεσαι από αρνητικότητα και τοξικότητα, θα είναι δύσκολο να ξεπεράσεις την αυτοϋπονόμευση. Διάλεξε συνειδητά ανθρώπους που σε εμπνέουν και σε στηρίζουν.

Το αυτοσαμποτάζ δεν είναι προορισμός, είναι απλώς ένας σταθμός στο ταξίδι της εξέλιξης.

Με τις 12 + 1 αποτελεσματικές συμβουλές, μπορείς να καταλάβεις πώς λειτουργεί, να το αναγνωρίσεις και το πιο σημαντικό να το ξεπεράσεις! Δεν χρειάζεται όμως να παλεύεις μόνος και μόνη σου.

Έτοιμη, έτοιμος να αφήσεις πίσω τα εμπόδια που βάζεις στον εαυτό σου και να περάσεις στην επόμενη, εκδοχή σου; Ας το κάνουμε μαζί!

Προγραμματίστε ένα ραντεβού

Μέσα από την πρώτη μας συνεδρία, θα ανακαλύψουμε μαζί τις πραγματικές σου δυνατότητες και θα θέσουμε τα θεμέλια για την προσωπική σου ανάπτυξη.

Σχετικά άρθρα