Δύο άνθρωποι μπορούν να περάσουν από την ίδια φρικτή δοκιμασία, αλλά να τη βιώσουν εντελώς διαφορετικά. Η διαφορά δεν είναι στα γεγονότα, αλλά στον τρόπο που τα ερμηνεύουν στο πώς ο εγκέφαλός τους τα αποθηκεύει μέσα από εικόνες, ήχους, λέξεις και συναισθήματα. Και αυτό ακριβώς θα εξερευνήσουμε σε αυτό το άρθρο: πώς να “ανασυνδέσουμε” τις δυσάρεστες αναμνήσεις μας.

Σημαντικό: Αν οι αναμνήσεις, σε βαραίνουν και δυσκολεύεσαι να τις διαχειριστείς, θυμήσου πως αυτό το άρθρο δεν αντικαθιστά την επαγγελματική ψυχολογική βοήθεια. Σε προτρέπω να επικοινωνήσεις με επαγγελματία ψυχικής υγείας ή με τον γιατρό σου για περαιτέρω καθοδήγηση.

Το πάρτι

Θυμάμαι ένα καλοκαιρινό πάρτι-έκπληξη που είχαμε οργανώσει για τον κουμπάρο μου πριν από λίγα χρόνια, σε μια ταράτσα. Εκεί πρόσεξα μια καλεσμένη που φαινόταν αγχωμένη και ανήσυχη.

Στεκόταν στο κέντρο του χώρου, κοιτάζοντας συνεχώς γύρω της, σαν να περίμενε κάτι κακό να συμβεί. Την πλησίασα και τη ρώτησα τι συμβαίνει.

Μου εξήγησε ότι πριν από περίπου 10 χρόνια, ένα καλοκαιρινό βράδυ, καθόταν στο μπαλκόνι της, απολαμβάνοντας το ποτό της και χαλαρώνοντας… μέχρι που ένιωσε κάτι να κινείται και στα δύο της πόδια ταυτόχρονα.

Ναι… ήταν κατσαρίδες!

Μου είπε ότι δεν μπορούσε να σταματήσει να το σκέφτεται και ότι κάθε φορά που βρισκόταν βράδυ σε εξωτερικό χώρο, ξαναζούσε ακριβώς την ίδια σκηνή.

Οκ, σίγουρα ήταν μια φρικτή εμπειρία, αλλά τη στιγμή που μου μιλούσε, ήξερα ότι ήταν σωματικά ασφαλής. Το πρόβλημα δεν ήταν πλέον οι κατσαρίδες – ήταν η αναπαράσταση αυτού του γεγονότος στο μυαλό της.

Όταν τη ρώτησα τι ακριβώς έβλεπε στο μυαλό της κάθε φορά που αγχωνόταν, μου είπε ότι η σκηνή έπαιζε ξανά και ξανά, με τις κατσαρίδες να σκαρφαλώνουν στα πόδια της σε replay.

Καθώς μιλούσε, παρατήρησα κάτι ενδιαφέρον: ο τρόπος που περιέγραφε την εμπειρία της και η ένταση της αντίδρασής της έδειχναν ότι ήταν απόλυτα “μέσα” στην εικόνα.

Έμοιαζε σαν να την έπαιζε σε loop, ξανά και ξανά, σαν ταινία που δεν είχε pause. Αν και το περιστατικό είχε συμβεί μόνο μία φορά στην πραγματική ζωή, εκείνο το βράδυ πριν από 10 χρόνια, το είχε ξαναζήσει αμέτρητες φορές στο μυαλό της με την ίδια ένταση κάθε φορά.

Η αίσθηση που μου έδινε ήταν πως η μνήμη δεν είχε μείνει στο παρελθόν. Για εκείνη, ήταν σαν να συνέβαινε ξανά, τώρα, στο παρόν.

Της ζήτησα να σταματήσει για λίγο… και να “βγει” από την εικόνα.

Της είπα να φανταστεί τον εαυτό της σαν παρατηρήτρια, να βλέπει τη σκηνή απ’ έξω, κοιτάζοντας από το πίσω μέρος του κεφαλιού της.

Στη συνέχεια, της ζήτησα να πάρει αυτή τη στατική εικόνα της άβολης ανάμνησης και να την απομακρύνει, να τη στείλει μακριά, προς την άλλη πλευρά της ταράτσας.

Άρχισε να βλέπει τη σκηνή σχεδόν σαν να συνέβαινε σε κάποιον άλλο. Η ένταση στο πρόσωπό της άρχισε να μαλακώνει.

Τότε της ζήτησα να μικρύνει την εικόνα, να τη συρρικνώσει μέχρι να γίνει στο μέγεθος ενός γραμματόσημου. Και στη συνέχεια, να στραγγίξει όλα τα χρώματα, μέχρι να μετατραπεί σε μια παλιά, ασπρόμαυρη φωτογραφία.

Για πρώτη φορά από τότε που τη γνώρισα, έδειχνε πραγματικά χαλαρή.

Στη συνέχεια, χρησιμοποίησα μια ειδική τεχνική που αναπτύχθηκε από τον Dr. Richard Bandler, σχεδιασμένη για να αποσυνδέσει οριστικά τα συναισθήματα άγχους και τραύματος από αυτή την ανάμνηση.

Ήταν το τελευταίο βήμα για να μετατρέψει αυτή τη σκηνή από έναν ζωντανό εφιάλτη σε μια ουδέτερη, ακίνδυνη ανάμνηση.

Όταν αποσυνδέθηκε από την τραυματική “ταινία”, της ζήτησα να την τρέξει προς τα πίσω όσο πιο γρήγορα μπορούσε από το σημείο αμέσως μετά το τέλος του γεγονότος, μέχρι πίσω, στη στιγμή πριν καν συμβεί.

Ξαφνικά, μπορούσε να δει ξεκάθαρα ότι είχε επιβιώσει.

Το επαναλάβαμε αρκετές φορές, κάθε φορά πιο γρήγορα, πιο γρήγορα, πιο γρήγορα… μέχρι που ο εγκέφαλός της αναγκάστηκε να κωδικοποιήσει την εμπειρία με νέο τρόπο.

Θυμόταν τι είχε συμβεί, αλλά δεν μπορούσε πια να ταράζεται όπως πριν. Ήξερε ότι είχε ζήσει κάτι τρομακτικό, αλλά δεν ήταν πλέον “θύμα” του.

Και το καλύτερο; Όλη η διαδικασία κράτησε μόλις 10 λεπτά! Χωρίς να ξαναζήσει ούτε για ένα δευτερόλεπτο τον πόνο εκείνης της στιγμής.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, με πήρε τηλέφωνο και ξέρεις τι; Με κάλεσε σε ένα βραδινό dinner party… στο μπαλκόνι της!

Αν και δεν μπορούν όλοι να αλλάξουν κάθε τραυματική ανάμνηση με την ταχύτητα του φωτός, είναι εκπληκτικό πόσο συχνά αυτό είναι εφικτό. Ποτέ δεν παύω να εντυπωσιάζομαι με το πόσο γρήγορα μπορεί να αλλάξει ένας άνθρωπος, όταν χρησιμοποιούνται οι σωστές προσεγγίσεις.

Φυσικά, η αντιμετώπιση του τραύματος απαιτεί επαγγελματική βοήθεια. Αλλά αν έχεις ενοχλητικές, επαναλαμβανόμενες ή επίμονες αναμνήσεις, μπορείς να δοκιμάσεις αυτή την τεχνική και να δεις αν σε βοηθά να πάρεις μια νέα προοπτική.

Σημαντικό: Αν έχεις αμφιβολίες για το αν αυτή η τεχνική είναι κατάλληλη για σένα, μην τη δοκιμάσεις μόνος/η σου αντί γι’ αυτό, μίλα με έναν ειδικό. Η ψυχική σου υγεία αξίζει την καλύτερη δυνατή φροντίδα.

 

 

 

Άσκηση για την επανακαλωδίωση δυσάρεστων αναμνήσεων

Αυτή η άσκηση είναι ιδιαίτερα ισχυρή για την αλλαγή της συναισθηματικής φόρτισης μιας δυσάρεστης ανάμνησης.

Θυμήσου: Αν αισθανθείς δυσφορία ή αναστάτωση, σταμάτα αμέσως και δοκίμασε κάποια τεχνική χαλάρωσης. Αν η ανάμνηση είναι ιδιαίτερα έντονη ή τραυματική, είναι καλύτερο να εργαστείς με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Το να αλλάξεις την αντίληψή σου για το παρελθόν είναι μια δεξιότητα, όσο περισσότερο εξασκείσαι, τόσο πιο εύκολα θα σου έρχεται.

Πάμε;

Καθοδηγούμενη Άσκηση για την Επανακαλωδίωση Δυσάρεστων Αναμνήσεων

Βρες ένα ήσυχο μέρος όπου μπορείς να χαλαρώσεις χωρίς να σε ενοχλήσει κανείς. Κλείσε τα μάτια σου και πάρε μια βαθιά αναπνοή… εισπνοή… εκπνοή… Νιώσε το σώμα σου να χαλαρώνει.

Βήμα 1: Ο Κινηματογράφος του Νου

Φαντάσου ότι βρίσκεσαι σε έναν κινηματογράφο. Δες γύρω σου τις απαλές, αναπαυτικές καρέκλες. Βρες την πιο άνετη θέση και κάθισε, επιτρέποντας στο σώμα σου να βυθιστεί χαλαρά.

Βήμα 2: Παρατηρητής του Εαυτού σου

Τώρα, φαντάσου ότι μπορείς να αιωρηθείς έξω από το σώμα σου. Σιγά-σιγά, ανέβα προς τον θάλαμο προβολής, εκεί ψηλά, όπου βρίσκεται ο προτζέκτορας. Στάσου πίσω από το προστατευτικό γυαλί και κοίταξε κάτω. Βλέπεις τον εαυτό σου να κάθεται αναπαυτικά στην καρέκλα, κοιτάζοντας την οθόνη.

Βήμα 3: Προετοιμασία της Ταινίας

Στην οθόνη μπροστά σου, θα προβληθεί μια ανάμνηση που σε έχει επηρεάσει. Πριν ξεκινήσει η ταινία, εντόπισε δύο σημεία:

Μία στιγμή λίγο πριν συμβεί το γεγονός.

Μία στιγμή λίγο μετά, όταν έχεις ήδη ξεπεράσει το γεγονός.

Βήμα 4: Αποστασιοποίηση και Αναπαραγωγή

Τοποθέτησε στην οθόνη μια στατική εικόνα από τη στιγμή πριν συμβεί το γεγονός. Νιώσε ότι παραμένεις ασφαλής στον θάλαμο προβολής, παρατηρώντας απλά.

Πάτησε “αναπαραγωγή” και παρακολούθησε τον εαυτό σου στην οθόνη να περνάει το γεγονός… μέχρι τη στιγμή μετά, όπου όλα έχουν τελειώσει και είσαι ασφαλής.

Βήμα 5: Αναπαραγωγή προς τα Πίσω

Τώρα, φαντάσου ότι πατάς το κουμπί της γρήγορης αντίστροφης αναπαραγωγής.
Δες την ταινία να κινείται προς τα πίσω με ταχύτητα… Όλα συμβαίνουν ανάποδα, σαν να ξετυλίγεται το φιλμ. Οι κινήσεις γυρίζουν πίσω, οι ήχοι παίζουν ανάποδα, τα πάντα επιστρέφουν στο πριν.

Επανάλαβε αυτό το βήμα τουλάχιστον τρεις φορές, κάθε φορά όλο και πιο γρήγορα.

Βήμα 6: Επαναξιολόγηση

Παρατήρησε πώς νιώθεις τώρα για την ανάμνηση. Μπορείς ακόμα να τη θυμηθείς, αλλά η συναισθηματική της ένταση έχει μειωθεί. Αν χρειαστεί, επανάλαβε τη διαδικασία ακόμα μία φορά, μέχρι να αισθανθείς ότι η μνήμη δεν έχει πλέον το ίδιο βάρος.

Βήμα 7: Επιστροφή στο Παρόν

Τώρα, πάρε μια βαθιά αναπνοή… Νιώσε το σώμα σου να γεμίζει με αίσθηση ηρεμίας και ελέγχου. Φαντάσου τον εαυτό σου να επιστρέφει απαλά στην καρέκλα του κινηματογράφου, ύστερα στο παρόν.

Άνοιξε τα μάτια σου αργά. Νιώσε τη διαφορά.

Συγχαρητήρια!  Μόλις έκανες ένα βήμα προς την αλλαγή του τρόπου που ο εγκέφαλός σου κωδικοποιεί τις αναμνήσεις. Επαναλαμβάνοντας αυτήν την τεχνική, μπορείς να αποκτήσεις μεγαλύτερο έλεγχο στις συναισθηματικές σου αντιδράσεις και να ανακτήσεις την αίσθηση ηρεμίας στη ζωή σου.