Αλήθεια, ποια είναι η μεγαλύτερη ανησυχία σου αυτή τη στιγμή;

Έχει να κάνει με τα οικονομικά ή τη δουλειά σου; Ανησυχείς για τη σωματική σου υγεία ή την υγεία κάποιου κοντινού σου ανθρώπου; Έχεις εμμονή με κάτι που συνέβη στο παρελθόν ή με κάτι που φοβάσαι ότι μπορεί να συμβεί στο μέλλον;

Η ίδια η λέξη ανησυχία μάς δίνει μια εικόνα για το τι συμβαίνει.

Προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό ἀνησυχία, που σημαίνει έλλειψη ησυχίας, ταραχή, φόβος.

Είναι σαν μια ασταμάτητη ροή σκέψεων που μας τραβάει σε πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις ταυτόχρονα. Όμως, η ανησυχία είναι μία από τις λιγότερο παραγωγικές και πιο εξαντλητικές καταστάσεις που μπορούμε να βιώσουμε. Οπότε… γιατί συνεχίζουμε να ανησυχούμε;

Σημαντικό: Αν η ανησυχία, σε βαραίνει και δυσκολεύεσαι να τη διαχειριστείς, θυμήσου πως αυτό το άρθρο δεν αντικαθιστά την επαγγελματική ψυχολογική βοήθεια. Ένας ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να σε καθοδηγήσει πολύ πιο αποτελεσματικά!

Δύο λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι ανησυχούν

Όταν ρωτώ τους ανθρώπους στις συνεδρίες μας γιατί ανησυχούν, οι απαντήσεις τους συνήθως ανήκουν σε δύο κατηγορίες:

• Πιστεύουν ότι δεν μπορούν να τη σταματήσουν.
• Πιστεύουν ότι η ανησυχία τους κρατά ασφαλείς.

Η αλήθεια όμως είναι πως κανένα από τα δύο δεν είναι αληθινό!

Ανησυχούμε γιατί ο εγκέφαλός μας είναι φτιαγμένος για να αναζητά προβλήματα και να προσπαθεί να τα ελέγξει. Όμως, υπάρχει μια τεράστια διαφορά μεταξύ του να προετοιμαζόμαστε για κάτι και του να ανησυχούμε ασταμάτητα για πράγματα που είναι εκτός του ελέγχου μας.

Η Παγίδα του Αρνητικού Προγραμματισμού

Ας δούμε πώς λειτουργεί η ανησυχία μέσα μας:

• Σκεφτόμαστε ένα επερχόμενο γεγονός ή μια κατάσταση.
• Φανταζόμαστε όλα τα πράγματα που μπορεί να πάνε στραβά.

Και εδώ έρχεται το πρόβλημα! Σταματάμε εκεί. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν κάνουν το επόμενο βήμα: να βρουν λύσεις.

Πώς να Σπάσουμε τον Κύκλο της Ανησυχίας

Αντί να μένουμε παγιδευμένοι στο “τι θα γίνει αν…”, ας το μετατρέψουμε σε “αν συμβεί αυτό, ποια είναι η καλύτερη δυνατή λύση;”

Αντί να εστιάζουμε σε όσα ΔΕΝ ελέγχουμε, ας σκεφτούμε τι μπορούμε να ελέγξουμε τώρα.

Παιχνίδι για σήμερα:

Γράψτε τη μεγαλύτερη ανησυχία σου και στη συνέχεια βρες τουλάχιστον μία πιθανή λύση.

Θα δεις ότι, αντί να σε κατακλύζει η ανησυχία, θα αρχίσετε να αναλαμβάνεις δράση. Και εκεί βρίσκεται η πραγματική δύναμη!

Η Δύναμη της Δημιουργικής Σκέψης στην Επίλυση Προβλημάτων

Η έρευνα του συγγραφέα και ερευνητή Joe Haley για τη θεραπεία έδειξε κάτι εντυπωσιακό: Πάνω από το 50% των ανθρώπων βελτιώθηκαν πριν καν επισκεφθούν έναν θεραπευτή. Αυτό σημαίνει ότι πολλές από τις ανησυχίες μας επιλύονται μόνες τους, αρκεί να δώσουμε στον εαυτό μας τον χρόνο και τον χώρο για να βρει λύσεις.

Το Ανθρώπινο Μυαλό: Μια Μηχανή Επίλυσης Προβλημάτων

Όταν ήμουν στο δημοτικό, στο μάθημα «Εμείς και ο Κόσμος», έλεγαν ότι το πετρέλαιο θα εξαντληθεί μέχρι το 2000. Όμως, δεν είχαν υπολογίσει την ανθρώπινη εφευρετικότητα. Η τεχνολογία εξελίχθηκε: αναπτύχθηκαν βελτιωμένες μέθοδοι εξόρυξης και εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Όχι μόνο δεν εξαντλήθηκε το πετρέλαιο, αλλά μάθαμε να το αξιοποιούμε και πιο αποδοτικά. Και σήμερα, η καινοτομία μας οδηγεί και σε πιο βιώσιμες λύσεις.

Το ίδιο ισχύει για κάθε πρόβλημα: Το ανθρώπινο μυαλό είναι μια απεριόριστη πηγή δημιουργικότητας. Το μόνο που το περιορίζει είναι οι πεποιθήσεις μας για το τι είναι δυνατό.

Η Ιστορία του George Dantzig: Όταν το Μυαλό Δεν Βάζει Όρια

Μια από τις πιο διάσημες ιστορίες για τη δύναμη του νου είναι αυτή του George Dantzig, ενός φοιτητή μαθηματικών.

Μια μέρα, έφτασε αργοπορημένος στο μάθημα. Είδε γραμμένα στον πίνακα δύο μαθηματικά προβλήματα και νόμιζε ότι ήταν εργασία για το σπίτι. Του φάνηκαν εξαιρετικά δύσκολα, αλλά δεν τα παράτησε. Όταν τα παρέδωσε, ο καθηγητής έμεινε άφωνος: Αυτά τα προβλήματα δεν ήταν ασκήσεις – ήταν δύο από τα πιο διάσημα “άλυτα” προβλήματα στατιστικής.

Τι συνέβη; Ο Dantzig δεν ήξερε ότι ήταν αδύνατο. Οπότε, τα έλυσε.

Το μυαλό μας μπορεί να επιλύσει τα πιο δύσκολα προβλήματα, αρκεί να μην το περιορίζουμε με αρνητικές πεποιθήσεις.

Πώς να Επιλύεις Προβλήματα Αποτελεσματικά

Με τα χρόνια, έχω καταλάβει κάτι σημαντικό: μια καλή ερώτηση αξίζει όσο ο χρυσός. Όχι μόνο γιατί οδηγεί σε απαντήσεις, αλλά γιατί μπορεί να με βοηθήσει να μπω σε μια πιο θετική και δημιουργική νοοτροπία.

Βήμα 1: Χαλάρωσε και αποστασιοποιήσου από το πρόβλημα.

Όταν είμαστε αγχωμένοι, ο εγκέφαλος συμπεριφέρεται σαν υπολογιστής που κολλάει από υπερφόρτωση. Για να σκεφτώ καθαρά και αποδοτικά, χρειάζεται πρώτα να ηρεμήσω. Ίσως αυτό σημαίνει να κάνω μια βαθιά αναπνοή, να πάω μια βόλτα ή απλά να αποστασιοποιηθώ για λίγο από την κατάσταση. Βάλε τον εαυτό σου σε μια ήρεμη κατάσταση για να σκεφτείς καθαρά. Με λίγα λόγια, αν το πρόβλημα σε στραβοκοιτάζει, καλύτερα εσύ να του ρίξεις μια χαλαρή ματιά από απόσταση!

Βήμα 2: Δημιούργησε λύσεις.

Αντί να επικεντρώνεσαι σε όσα μπορεί να πάνε στραβά, εστίασε στο πώς μπορείς να τα διορθώσεις.

Ο Νόμος της Απαραίτητης Ποικιλίας (Law of Requisite Variety), που διατυπώθηκε από τον θείο W. Ross Ashby, έναν από τους πρωτοπόρους της κυβερνητικής, λέει το εξής:

«Ο έλεγχος ανήκει σε εκείνον που έχει τη μεγαλύτερη ευελιξία στη σκέψη και τη δράση, γιατί μπορεί να προσαρμόζεται καλύτερα στις αλλαγές και να ανταποκρίνεται σε περισσότερες καταστάσεις.»

Με απλά λόγια, όσο περισσότερους τρόπους βρίσκω για να δω ένα πρόβλημα, τόσες περισσότερες λύσεις μπορώ να δημιουργήσω. Αν κολλάω σε μια μόνο οπτική, περιορίζω τις επιλογές μου. Αν όμως ανοίξω το μυαλό μου και σκεφτώ διαφορετικές προσεγγίσεις, τότε αυξάνω τις πιθανότητες να βρω τη λύση που ψάχνω.

6 Ερωτήσεις για Κάθε Πρόβλημα, από το πεδίο της θεωρίας αποφάσεων. Αντί να κολλάω στο πρόβλημα, μπορώ να το δω από διαφορετικές γωνίες και να βρω λύσεις.
Αυτές οι έξι ερωτήσεις με βοηθούν να το κάνω:

Το μυαλό σου έχει απεριόριστες δυνατότητες.

✓ Αντί να κολλάς στο πρόβλημα, αναζήτησε λύσεις.

✓ Αντί να βλέπεις τα εμπόδια, δες τις ευκαιρίες.

✓ Αντί να ανησυχείς, ανέλαβε δράση.

Ό,τι κι αν σε απασχολεί αυτή τη στιγμή, θυμήσου: Έχεις τη δύναμη να το λύσεις.